آموزش وجه به غیر فارسی زبانان

این پژوهش به بررسی وجه و ابزارهای بیان آن در زبان فارسی می پردازد و در نظر دارد تا این مقوله را با روش های نوین آموزشی به دانش آموزانی که فارسی را به عنوان زبان دوم فرامی گیرند، آموزش دهد. در این روش تدریس، زبان آموزان کاملاً در فرایند یادگیری درگیر هستند و با مفاهیم وجه از طریق تکالیفی که برای آن ها طراحی شده، در دنیای واقعی و از طریق تعامل ارتباطی آشنا می شوند. از اینرو تعداد 40 نفر از دانش آموزان همگن و هم سطح کلاس اول دبیرستان که زبان مادری آن ها ترکی قشقایی است، تحت آموزش وجه قرار گرفتند تا تأثیر آموزش موردنظر بر آن ها سنجیده شود. نخست از همه دانش آموزان یک پیش آزمون گرفته شد تا سطح دانش پیشین آن ها نسبت به درک مفاهیم وجهی مشخص گردد، آن گاه آن ها را به دو گروه 20 نفره به صورت کاملاً تصادفی گروه بندی نمودیم. گروه اول (آزمایش) تحت آموزش وجه، با تلفیقی از روش های تکلیف - محور و ساختگرا قرار گرفتند؛ به این صورت که دانش آموزان نخست با انجام پیش تکلیف برای ارائه درس آماده شدند سپس با مفاهیم وجهی از قبیل «وجه فعلی»، «افعال وجهی»، «صفات وجهی»، «قیود وجهی» و... توسط معلم آشنا شدند، هرچند خود در فرایند یادگیری شرکت داشتند. پس از آن با انجام تکالیفی که به آن ها ارائه شد از طریق تجربی و به صورت هدفمند با کاربرد وجه در زبان خودکار آشنا شدند، همچنین از آن ها خواسته شد تا نمونه هایی از این مفاهیم را که در دنیای واقعی به کار می رود به کلاس بیاورند و در کلاس درباره آن ها بحث کنند. گروه دوم (کنترل) نیز تنها با روش ساختگرا درکلاس و زیر نظر معلم مفاهیم وجهی را آموختند. در نهایت از تمام دانش آموزان دو گروه، یک پس آزمون گرفته شد تا مشخص گردد گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل تا چه اندازه پیشرفت داشته است. نتایچ پژوهش نشان داد که گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل پیشرفت بیشتری داشته ، و میانگین نمرات آن ها در پس آزمون بهتر از نمرات پس آزمون گروه کنترل است.